Облыстық тарихи-өлкетану музейі

Біздің өлкеден шыққан, Сталиндік репрессияларға ұшыраған бірақ сынбаған,Теміртаулық әйгілі металлургтер — Майжоловтар династиясы туралы Қарағанды облысы Теміртау қаласындағы тұрып жатқан Ұлан ауданындағы  Кокжарлы жарты, бөрте руынан шыққан Майжоловтар ұрпақтарының өмірдегі жолыққан қиын да қилы тағдыры, оқумен және адал еңбектерімен салған даңғыл жолдары, айтарлықтай жетістіктері көңілді толғандырады. Ол жайлы алғашында екі жыл бұрын Алматы қаласында тұратын Уәзипаның қызы Клара апайдан біраз мәлімет пен көне фотолар қолыма тиді, кейін Теміртаулық Мирасұлы Юрий… Read More »Сәкен Жүнісбекұлы — Тағдырдың қиын жолын кешкен тұлғалар

Қайдар Құмарбеков 1990-2000 жылдары  Мәскеу қаласы және  Ресейдегі қазақ қоғамдық этномәдени қозғалысының ардагері, «Мурагер» қазақ мәдениетінің мәскеулік қоғамы «өңірлік ұйымының құрметті Президенті,» Қазақ тілі «қоғамының ақсақалдар Кеңесінің төрағасы болып қызмет еткен жан. Ол кісі менің есімде ақ көңілдігімен қарапайымдылығымен, мәдениеттілігі және жылышыраилығымен  қалды. Қашан кездессекте : «қарағым аманбысың, үи жайың туған туыстарың амандықта ма?» деп аңқылдап тұрушы еді. Мәскеуге келсең міндеті түрде кел, тек қана хабарлассаң болғаны өзім келіп тауып… Read More »Сәкен Жүнісбекұлы — Мәскеу мен Ресейдегі қазақ этномәдени қозғалысының ардагері болған жерлесіміз Қайдар Құмарбеков туралы

Бүгінгі әңгімеміз даңқты жерлесіміз Рақымбай Төлеубаев жайлы болмақ. Рақымбай аға 1910 жылы 25 шілдеді  жылы Ұлан ауданы Қызылтас ауылында туған. Жалғызтал ауылдық Кеңесіне қатысты Қайыңдыбұлақ  (қазіргі Баяш) ауылында жастық шағын өткізген Өзі найманның көкжарлы, бөрте руының өкілі. Әкесі Төлебай кезінде бүкіл аймаққа белгілі пешші маман болыпты. Ата анасынан ерте айырылған Рақымбай аға өз отбасына және жетім қалған туысқан аға інілеріне де пана болған екен. Жастайдан қиыншылықты көп көрген балаға шаруаға ерте аиналысуға… Read More »С.Ж.Ғайса — Соғыс жылдары Қызылорда облысына басшылық жасаған даңқты жерлесіміз Төлебайұлы Рақымбай жайлы

Дін мен дәстүрдің қоғамдағы алатын орны жоғары, ұлттық құндылықтар дұрыс қалыптасу үшін де атқарар маңызы зор.   Дін-адамдық қасиетттерімізді асқақтатса, салт-дәстүр — ұлт болып, қалыптасу үшін қажет. Әр халықтың өзіне тән, қоғамның дамуына байланысты ерекшеліктері бар. Еліміздің  ұлан-байтақ жерді алып жатуы, ғасырлар бойы  халқымыздың бойындағы батырлық пен ерлік дәстүрін тудырған. Қазақ халқы ұлттық дәстүрге ерекше мән берген.  Дәстүр — ұлтты рухани жандандырып, оның ішкі және сыртқы келбетін өрнектеп, көрсетіп тұратын… Read More »К.Т.Уалиева — Дін мен дәстүр

     Шығыс Қазақстанның бай рухани және мәдени мұрасы – Ұлы дала құндылықтарынсақтап, оны ұрпақтан-ұрпаққа жеткізген  халықтың айнасы іспеттес.       Елеке Сазы жазығынан сақ дәуіріне тиесілі алтын бұйымдардың табылуы, соның ішінде ерекше тікенеті әшекейдің табылуы, бұл өңірдің көне тарихы мен мәдениетінің тағы бір мәрте дәлелдегендей. Отандық археологтар ел тарихын зерттеу мен насихаттауда үлкен нәтижелерге қол жеткізіп келеді.       Қасиеті мен киесін көзінің қарашығындай сақтап, ізгілік мұраттарын жанына серік… Read More »Бакбаева Альфия — «Ұлы дала жәдігері қызығушылық тудыруда»

  Шығыс Қазақстан облысының Ұлан ауданында біреу біліп, біреу білмейтін, бар-жоғы екі жүзден асатын тұрғынға мекен болған – Бестерек ауылы бар. Өскемен қаласынан қырық шақырымдай жерде орналасқан ауыл өте шағын болғанымен, қойнауы тұнып тұрған тарих, сонау көне заманнан кейінгі ортағасырларға дейінгі археологиялық ескерткіштерге бай. Бұнда ғасырлық тарихы бар Шөже мектебінде Қазақстаннның Халық қаhарманы Қасым Қайсенов, Кеңес одағының батырлары Ізғұтты Айттықов, Төлеген Тоқтаровтар білім алған, сондай-ақ, осы өңірдегі алғаш медресе ашқан… Read More »ҚАЗАҚТЫҢ  РУ ТАҢБАЛАРЫН ЗЕРТТЕУШІ  — ЖАС ҒАЛЫМ

Жаланың құрбаны Өткен ғасырдың алғашқы жартысындағы саяси қуғын-сүргін миллиондаған адамның тағдырына таңба салды. Қазақстанда жүз мыңнан астам адам жазықсыз сотталып, оның төрттен бірі өлім жазасына кесілді. Еліміздің аумағында 11 еңбекпен түзету лагері болды. «Халық жауларын» анықтау бойынша қатал саясаттың салдарынан қуғын-сүргінге ұшырағандардың өздері ғана емес, олардың жақындары да зардап шекті. Олар үшін Қарағандыда «Карлаг», Жезқазғанда «Степлаг» лагерьлері, Ақмола өңірінде «отанына опасыздық жасағандардың» әйелдері қамалған «АЛЖИР» лагері құрылды. Ресми деректерге сәйкес,… Read More »С.Ж.Ғайса — 31 мамыр – саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күні

Тұмардың тарихы тереңде жатыр. Тұмар тағу ырымы түркілік дәстүрдің айқын көрінісі болып табылады. Шығыс Қазақстан облысында археологиялық қазба жұмыстары кезінде табылған, ерте темір дәуірі кезінде  өмір сүрген,  сақ тайпалары моншақ тастарды, ұлу қабыршықтарын, жыланның басын, сонымен қатар   аңдардың сүйектерін, құстардың қауырсынын,  азу тістерін, асықтар мен бақайшақтарды мойындарына  тағып жүріп, осы заттар оның  иесіне аңның ептілігін, айласын, қайраттылығын, күшін береді-деген наным сенімде болған.       Тұмар сөзінің этимологиясы көне… Read More »К.Т.Уалиева — Тұмар тағу түркінің көне дәстүрі